Minimalna krajowa od 1 lipca 2024 roku wynosi 4 300 zł brutto

Płaca minimalna to najniższe wynagrodzenie, jakie przedsiębiorca może zaoferować pracownikowi zatrudnionemu na umowę o pracę w pełnym wymiarze godzinowym. Oferowanie płacy poniżej wynikającego z przepisów minimalnego wynagrodzenia stanowi poważne naruszenie praw pracowniczych i pociąga za sobą konsekwencje. Jeśli kontrola Państwowej Inspekcji Pracy wykaże nieprawidłowości w zakresie wynagradzania pracowników, może się to skończyć dla pracodawcy grzywną wynoszącą nawet 30 000 złotych.

Zasady kształtowania minimalnej krajowej precyzyjnie opisuje ustawa z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Zgodnie z treścią tego dokumentu wysokość płacy minimalnej jest corocznie przedmiotem negocjacji w ramach Rady Dialogu Społecznego, a czynnikami wpływającymi na jej wysokość są m.in.:

• wydatki gospodarstw domowych;

• poziom życia różnych grup społecznych;

• warunki gospodarcze państwa (sytuacja budżetowa);

• prognozowany realny przyrost produktu krajowego brutto;

• wskaźnik cen w roku ubiegłym i jego prognoza na rok następny;

• wysokość przeciętnego wynagrodzenia w pierwszym kwartale roku bieżącego i jego prognoza na rok następny;

• wskaźnik udziału dochodów z pracy najemnej oraz przeciętnej liczby osób na utrzymaniu osoby pracującej najemnie w roku poprzednim.

Jeżeli Rada Dialogu Społecznego, będąca forum składającym się z przedstawicieli pracowników, pracodawców i Rady Ministrów, nie uzgodni w ustawowym terminie minimalnego wynagrodzenia i minimalnej stawki godzinowej na przyszły rok, w drodze rozporządzenia czyni to Rada Ministrów. Ogłoszenie minimalnej płacy następuje wówczas w terminie do 15 września.

Wzrost wynagrodzenia minimalnego może mieć zarówno pozytywne, jak i negatywne konsekwencje dla przedsiębiorców. Wyższe wynagrodzenia mogą pobudzić popyt na różne towary i usługi, pozytywnie wpłynąć na motywację pracowników, ich wydajność czy zmniejszenie rotacji. Rosnące płace w kraju mogą też zniechęcać do emigracji zarobkowej, a w konsekwencji ułatwić przedsiębiorcom znalezienie rąk do pracy.

O ile na pozytywne efekty zwiększenia płacy minimalnej trzeba najczęściej poczekać, o tyle te negatywne pojawiają się natychmiast. Wyższa płaca minimalna to wyższe koszty prowadzenia działalności już w pierwszym miesiącu jej obowiązywania. Przerzucenie tych kosztów na klienta nie zawsze jest możliwe, dlatego w wielu przypadkach konieczna staje się redukcja zatrudnienia lub restrukturyzacja. Rosnące koszty działalności mogą też zmusić do przeglądu dotychczasowego modelu biznesowego, szeroko rozumianej optymalizacji kosztowej oraz inwestycji w automatyzację.

Wzrost płacy minimalnej nie tylko podnosi koszty wynagrodzeń w firmach, ale również wpływa na wysokość wielu innych świadczeń. Najniższa krajowa jest m.in. podstawą ustalania składek ZUS dla przedsiębiorców, którzy dopiero rozpoczynają przygodę z biznesem i zgodnie z prawem uprawnieni są do opłacania preferencyjnych składek na ubezpieczenia społeczne. Preferencyjne składki przedsiębiorcy mogą opłacać przez 24 miesiące, a ich wysokość ustala się jako 30% minimalnego wynagrodzenia.

Rosnące wynagrodzenie minimalne wpływa również na wyższe dodatki za pracę w godzinach nocnych (20% minimalnej stawki godzinowej), wyższą kwotę maksymalnej odprawy przy ewentualnym zwolnieniu pracownika (15-krotność wynagrodzenia minimalnego), a także wyższe kary za wykroczenia skarbowe – ich maksymalna wysokość jest równa 20-krotności płacy minimalnej.

Dowiedz się więcej na temat: Galopująca inflacja – jak sobie z nią poradzić? 4 kroki do oszczędności.

Zmiany minimalnego wynagrodzenia i kosztu pracodawcy w latach 2023–2024:
​

Dlaczego w ostatnich latach minimalna krajowa była zmieniana dwukrotnie w ciągu roku? Wynika to wprost z ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę – jeśli wzrost wskaźnika wzrostu cen przewidywany na nadchodzący rok przekracza 5%, płaca minimalna waloryzowana jest dwukrotnie.

Rosnące wynagrodzenie minimalne automatycznie pociąga za sobą wzrost minimalnej stawki godzinowej. Ona również dynamicznie rosła w ostatnich latach:

• od 1.01.2023: 22,80 zł brutto;

• od 1.07.2023: 23,50 zł brutto;

• od 1.01.2024: 27,70 zł brutto;

• od 1.07.2023: 28,10 zł brutto.